Tjeerds Brainfarts - Editie #7

Flashback naar 2017 over de #NSPublieksprijs, iets met fascisme, koopt allen mijn boek Tossa en een paar foto’s uit de bergen omdat ik dodelijk vermoeid ben maar toch ook iets moois wil laten zien.

De tirade - herpost uit 2017

Boekenprijzen... gotta love them. Zo is het ‘Beste Rotterdamse Boek’ niet het beste Rotterdamse boek, maar het boek dat o.a. het best is verkocht bij de vijf (mede)organiserende boekhandels. Wij van wc-eend…

Eenzelfde punt van kritiek geldt voor de NS Publieksprijs. Het ‘Beste Boek van 2017’ is de winnaar na publieksstemmen onder de zes bestverkochte boeken van 2017. Dat het bestverkochte boek niet persé het beste boek is moge duidelijk zijn, maar ik laat deze discussie gevoerd op subjectieve argumenten graag aan anderen.

Er is namelijk nog iets opvallends aan de NS Publieksprijs. Naast de zes bestverkochte, dus automatisch genomineerde boeken, is er de mogelijkheid om zelf een boek te nomineren. Op die manier krijgt het lezend publiek ook de mogelijkheid op een boek te stemmen dat minder goed verkoopt en dus niet in the picture is, maar wel wordt gewaardeerd door dees en geen.

In 2016 was Hugo Borst de gelukkige die, mede dankzij een lobby van Jan Slagter van Omroep Max, als zevende genomineerde met zijn boek ‘Ma’ aan tafel mocht schuiven bij De Wereld Draait Door. Die zevende nominatie geeft, hoewel miniem, ook de minder bekende of de minder goed verkochte schrijvers een kans om zich met hun boek in de kijker te spelen. Je zag de weken voor 22 november, de dag dat de winnaar bekend gemaakt zou worden, dan ook menig schrijver lobbyen voor zijn of haar boek om zodoende die felbegeerde 7e plek te veroveren.

Goed, 22 november, de bekendmaking in DWDD. Ik ben vooral nieuwsgierig wie van de Nederlandse schrijvers de 7e genomineerde zal zijn. Maar tot mijn verbazing wordt er niets over gezegd. Er is geen zevende genomineerde en de stemmen op het vrije keuze boek worden compleet genegeerd. [insert TL 2022: hallo editie 2022!] Ik vraag via Twitter aan de NS Publieksprijs en het CPNB (de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek die zich ten doel stelt het lezen en bezitten van Nederlandstalige boeken te stimuleren) waarom er de mogelijkheid was om op een boek naar keuze te stemmen als er niets mee gedaan wordt.

Hieronder een reconstructie van dat gesprek:

Tjeerd

Hoi @NSPublieksprijs & @cpnb! Waarom was er de mogelijkheid om op een boek naar keuze te stemmen als er niets mee gedaan wordt? Hoor het graag! Groetjes!

@NSPublieksprijs

Er is weer heel veel gestemd op niet-genomineerde boeken, Tjeerd! Dat maken we graag mogelijk omdat elk boek nu eenmaal zijn fans heeft.

Tjeerd

Ja, dat snap en weet ik, vorig jaar was dat Hugo Borst, de niet-genomineerde die aan tafel zat. Maar nu doen jullie blijkbaar niets met die stemmen. Dat was dus mijn vraag: waarom niet? Het is volkomen nutteloos nu namelijk, die vrije keuze.

@NSPublieksprijs

We vinden het heel belangrijk dat die vrijheid er is. En als er dan een kanshebber bijkomt, dan doen we daar graag iets mee. Dit jaar geen 'Ma'-achtige taferelen helaas. [insert TL 2022: dit jaar waren die zo gewenste taferelen er wel, maar ja, Baudet is fout]

Tjeerd

Maar, er is toch een kanshebber, het boek/de auteur die de meeste stemmen van de vrije keuze heeft gekregen?! Dus er is nu een 7e boek dat de meeste vrije stemmen heeft gekregen, [insert TL 2022: hoi Tjer!] maar daar doen jullie niets mee omdat het geen ‘Ma’ ophef van een BN’er oplevert?! [insert TL 2022: dit jaar waren die zo gewenste taferelen er wel, maar ja, Baudet is fout]

Ergo: “boek blabla van auteur blabla levert te weinig ‘taferelen’ op dus pleuren we alle stemmen gewoon weg en laten we die 7e genomineerde maar achterwege.” - Tot zover de P in CPNB.

... en toen bleef het stil. Dagenlang. Ik probeerde vrijwel dagelijks het gesprek weer op gang te krijgen:

Tjeerd

Ik blijf het gewoon vragen hoor: waar zijn de stemmen gebleven voor het ‘vrije keuze boek’ en is het echt zo dat jullie als propagandist voor het NL’se boek alleen propaganderen als het BN’ers als Borst betreft en ‘Ma-taferelen’ oplevert?

Maar, eindelijk, kreeg ik na zes dagen een DM (privébericht). Met de vraag of ik mijn mailadres wilde doorgeven zodat er een reactie zou komen. Op mijn vraag waarom ze niet gewoon in de openbaarheid op mijn vraag wilden antwoorden, kreeg ik geen reactie. Na vier dagen kreeg ik dan eindelijk de mail met reactie.

@NSPublieksprijs

Goedemiddag Tjeerd, gaat alles goed?

(...)

Je zegt dat de vrije keuze nutteloos is, maar dat is een beetje een rare aanname. Die keuze moet er zijn, alleen al omdat iedere voorkeur persoonlijk is. Met alleen 6 genomineerde titels doe je de lezers en schrijvers te kort. Leve het boek, van wie dan ook.

Ik lees ook dat je denkt dat wij niets met die stemmen doen. Ik kan je echter verzekeren dat elke stem geteld wordt, ook op een niet-genomineerd boek. En als dat boek de kans maakt op de eindoverwinning, vragen we de auteur ook aan tafel. Vorig jaar was dat het geval met Hugo Borst. Je noemt hem een BN-er, maar Hugo Borst heeft al tientallen jaren schrijfervaring. Als het om een onbekende of minder bekende auteur was gegaan, dan was hij/zij zeker ook uitgenodigd. Dit jaar hebben we weer veel stemmen gezien op niet-genomineerde boeken. Maar niet zoveel stemmen dat er een kanshebber op de eindoverwinning tussen zat.

Mijn zogezegd “rare aanname” is dus geen aanname, laat staan een rare, maar een voldongen feit: er wórdt niets gedaan met de stemmen op het vrije keuze boek, dus ís het nutteloos. Het is een zoethoudertje voor de mindere goden (“ja heus, jullie tellen ook mee, echt!” – not) en marketingtechnisch gezien heel slim omdat veel schrijvers via social media stemmen probeerden te ronselen. Het CPNB kan dan lekker achteroverleunen (gratis reclame jonguh) en de lezer krijgt op die manier een (nutteloze) stem. In de politiek noem je dit kiezersbedrog.

Volgens de NS Publieksprijs/CPNB wordt elke stem geteld… nou, hulde, maar dat er vervolgens niets mee gedaan wordt, is op zijn minst bijzonder te noemen. Laat dan weten hoeveel stemmen de 7e genomineerde heeft gekregen, NS Publieksprijs/CPNB. Wees daar dan gewoon transparant in, óók omwille van die 'P' in CPNB, die zich ten doel stelt het lezen en bezitten van Nederlandstalige boeken te stimuleren. Dat er enkel iets met die stemmen gedaan wordt als het gaat om een BN’er met tientallen jaren schrijfervaring, is het CPNB onwaardig. De opmerking “Als het om een onbekende of minder bekende auteur was gegaan, dan was hij/zij zeker ook uitgenodigd.” is een aantoonbare leugen, want de onbekendere auteur die de meeste vrije publieksstemmen heeft gekregen, is simpelweg niet uitgenodigd.

De kans om als 7e genomineerde daadwerkelijk de NS Publieksprijs te winnen, is inderdaad verwaarloosbaar, maar dat deert niet. Dat Thijs Zonneveld kansloos was met Michel van Egmond, Holledeer en Mak aan tafel, wist hij zelf ook wel. Maar híj zat er wel. [insert TL 2022: we weten allemaal dat Tjer heeft gewonnen, maar magnie, Baudet is stohom!]

Als je als organisatie jezelf ten doel stelt ‘het lezen en bezitten van Nederlandstalige boeken te stimuleren’, maar dit nalaat als het onbekende schrijvers betreft, ben je geen knip voor de neus waard. Dan ben je lui en wil je gemakshalve meeliften op de bekendheid en ‘Ma-taferelen’ van reeds gevestigde schrijvers en geef je een dikke fuck you aan de keihard werkende schrijvers die vechten om een plek in de boekhandel, aan tafel bij DWDD en in de boekenrubrieken van ’s lands influentials.

Die schrijvers die juist, JUIST! ook het CPNB nodig hebben om hun boeken gelezen te zien. Maar voor hen geeft het CPNB niet thuis.

Nawoord: Baudet heeft de NS Publieksprijs 2022 gewonnen. Het is minachting voor 'het publiek', het is minachting voor de schrijver en, zoals Bart het mooi verwoord:

Het is godverdomme knáp hoe het culturele establishment zichzelf als de zuurste verliezer kan neerzetten van een wedstrijd die ze zelf hebben gestaakt.

Van Dale

fas·cis·me (het; o) 1 politieke ideologie die zich kenmerkt door autoritaire gezagsuitoefening en verwerping van de democratie

Het nieuwe fascisme zal zich antifascisme noemen.

Tossa

Veronique over Tossa: "Het verhaal laat duidelijk zien dat je vriendschap, liefde en de dood niet uit de weg kunt gaan. Je kunt wel de personen uit de weg gaan waar je van houdt, maar de liefde neem je mee naar de plek, waar je ook naar toe gaat, en hierdoor ontstaat dan een gemis en eenzaamheid. Ook al wil je het gevoel van de dood nooit meer meemaken, dit gevoel is niet te vermijden, hoe graag je dit ook zou willen en hoe vrij je ook wilt zijn. Dit is een boek wat je, ook nadat je het uit hebt, hier nog over na laat denken."

En ook met dit boek laat Tjeerd weer duidelijk zien dat hij weet wat schrijven is, en dat hij een miljoenen publiek verdient.

Lees de hele recensie hier. En klik op de geweldige cover om dit boek te kopen. Want zoals het zuurtje van dat opstel over een prinsesje terecht zei:

Je kunt vandaag naar de boekhandel of naar de bibliotheek. Je kunt één van die boeken of een ander prachtig boek halen, je verplaatsen in de denkwereld van een ander in alle vrijheid en je niet laten beperken door de onzin hier omheen.

Doneren

Wil je meer van dit soort Brainfarts lezen? En denk je “ik gun die gozer wel een paar eurootjes zodat hij zijn schrijfsels blijft delen”. Dan kun je betalend lid worden en voorzie je mij van een beetje schrijvend bestaansrecht!

Subscribe hieronder, kies voor een maandabonnement, jaarabonnement (17% korting!) of sponsorship en ontvang als eerste (exclusieve) content.

Eenmalig doneren kan hier of met een directe overboeking naar NL70 BUNQ 2076 5623 89 t.n.v. Tjeerds Brainfarts.

Mijn dank is groot en oneindig!